Düşük rekolte ve doğal afetlerin yarattığı kayıplara rağmen, fındık fiyatlarının düşük arz koşullarında olması gerektiği seviyeye çıkmaması, bu konuda milli bir politika belirlenmesinin gerekliliğini ortaya koyuyor.
Türkiye’nin Fındık konusunda milli ve yerli üretimi koruyan çıkış yolları aramasının tarihi Cumhuriyetin kuruluş yıllarına dek uzanıyor. 10 Ekim 1935 günü toplanan 1. Ulusal Fındık Kongresi’nde alınan kararlar, bugüne dek üretici lehine en önemli düzenlemeleri içeriyor. Bugün fındık üreticisinin sorunlarının çözümü için aynı bakış açısına yeniden ihtiyaç duyulduğu değerlendiriliyor.
Bilindiği üzere, 1935 Fındık kongresinden sonra üreticinin teşkilatlanması için Doğu Karadeniz illerinin kooperatifleri bir araya gelerek Fındık Satış Kooperatifleri Birliğini kurdu. FİSKOBİRLİK adıyla binilen bu birlik, yetmiş yıla yakın fındık piyasasında etkili bir aktör olarak üreticinin çıkarlarını savundu. Fiskobirlik’in piyasadan çıkarılmasının ardından, serbest piyasa anlayışının hakim kılınması, globalleşme yanlısı politikalar, Tekelleşme eğilimleri nedeniyle fındık üreticisi emeğinin karşılığını almakta sorunlar yaşıyor. 2018 yılında rekoltenin tam olarak ne olduğu konusunda görüş birliği yok.
İlk fındık kongresinde alınan kararlar bugünün koşullarına kıyasla çok daha etkili bir politikanın varlığını gözler önüne seriyor. Tüm Karadeniz Bölgesinin en büyük ekonomik girdisi olan ve Türkiye’nin en önemli tarım ihraç ürünü olan fındıkta, üreticinin daha iyi korunmasına dayanan milli bir politika belirlenmesi gerektiği değerlendiriliyor
Şimdi 2018 de fındıkta geldiğimiz her açıdan olumsuz noktaya bir göz atalım;
2000 yılında Dünya üretiminin %70 ini ürettiğimiz fındıkta bu oran 2017 yılında %56 ya düşmüşse,
Mevsim şartlarına bağlı olarak değişiklik göstermesi normal olsa da 2000 li yıllarda 120 kg seviyelerinde olan ülke verim ortalaması 78 kg a kadar düşmüşse,
Yapılan lokal çalışmalarda iyi bakım, etkin mücadele, sulama desteği ve bilinçli gübreleme ile 60 kg/da verim alınan bakımsız bir alanda 250 kg/da seviyesine ulaşılabiliyor ise,
Fındık beklediğimiz parayı etmiyor diye bir kenara çekilmemiz mazeret olmamalıdır. Bugün beklentini karşılamayan fiyat yarın beklentinin üzerine çıkar, ama bizde fındık olmaz.
Doğru gübrelemeyi,
Doğru zirai mücadeleyi,
Birlikte hareket edebilmeyi,
Bakım ve kültürel işlemleri birlikte geliştirmemiz,
Sulanan alanları artırmamız,
Verim ve kaliteyi artıracak işlemleri ve tedbirleri birlikte öğrenmemiz gerekir.
Kötü tarafı bu şekilde devam edersek Ormanda olamayacak dağ olacak.
Not : Tablolar ZMO Fındık Çalıştayından alınmıştır.
